Infofolder atopisch eczeem
Atopisch eczeem is op de eerste plaats een erfelijke aandoening. Vaak zal men dan ook in de familie iemand terugvinden die ook eczeem , astma of hooikoorts heeft.
Bij deze 3 aandoeningen gaat het immers in feit steeds om een overgevoeligheid, bij eczeem ligt die in de huid, bij hooikoorts op de slijmvliezen en bij astma thv de luchtwegen.
Wat veroorzaakt eczeem?
Eczeem is een aandoening waarbij verschillende factoren een rol spelen samenkomen en de emmer doen overlopen. Een enige oorzaak van eczeem bestaat niet, zodat na een bezoek aan de arts , patiënten vaak ontgoocheld zijn omdat ze verwachten dat die hen de oorzaak gaat vertellen.
Grosso modo zijn er drie groepen van oorzaken.
De eerste mogelijke oorzaak is allergie. In tegenstelling tot wat er vaak gedacht wordt is dit meestal de minst belangrijke oorzaak. Patiënten hebben een eczeem en geen allergie zoals vaak ten onrechte verteld wordt. Allergie is één van de vele oorzaken of is er mee geassocieerd vaak zonder zelf een duidelijke oorzakelijke rol te spelen in het eczeem.
Bij allergie wordt er vaak aan voeding gedacht. Hoewel dit kan, blijkt dit ook maar zeldzaam de het geval te zijn. Er moet vooral gedacht worden aan voeding als er naast het eczeem ook andere symptomen zijn, zoals urticaria (plots optredende jeukende bulten), luchtwegklachten (astma) of gastro-intestinale klachten (krampen, diaree).
Ook bij zeer uitgebreide moeilijk controleerbare eczemen kan het een rol spelen. Een dergelijke allergie kan opgespoord worden , waarbij men duidelijk voor ogen dient te zien dat met het vinden van een allergeen het eczeem zeker niet opgelost zal zijn.
Aeroallergenen, zoals huisstofmijt , pollen , dierlijke allergenen (bv. katten en honden) worden ook vaak verdacht. Ook hier wordt het oorzakelijke verband de laatste tijd erg betwijfeld.
Een tweede factor zijn infecties, algemene waarbij het immuunsysteem opgestookt wordt en nog belangrijker huidinfecties, waarbij bacteriën op de huid voor verergering van het eczeem zullen zorgen.
De voornaamste factor in eczeem is de huid zelf. De huid moet gezien worden als het bouwen van een muurtje waarbij je zowel bakstenen als cement nodig hebt.
Bij mensen met eczeem is het cement van slechte kwaliteit waardoor je een slecht muurtje krijgt dat allerlei gaten vertoont. Door deze gaten gaat de huid veel vocht verliezen, zodat ze uitdroogt en gaat beginnen te kloven en te barsten, net zoals dit bij te droge aarde gebeurt. Dit noemen we eczeem.
Dit verklaart ook meteen waarom het eczeem slechter wordt wanneer de lucht droger is (vooral in de wintermaanden), of wanneer er te veel zeep, water , detergenten gebruikt worden.
Hierdoor gaat de huid immers nog meer uitdrogen.
Zwemmen droogt de huid ook uit, maar onmiddellijk insmeren na het zwemmen kan helpen. Het is het water dat uitdroogt en niet zoals vaak gedacht de chloor in het water dat een rol zou spelen.
Andere factoren die het eczeem kunnen verergeren zijn zweten (bij een aantal personen zal het eczeem hierdoor in de zomermaanden eerder verergeren ,daar waar bij de meeste mensen het eczeem dan juist betert.
Prikkelende kledij (wol) of afsluitende kledij (waarin men makkelijker zweet) verergeren ook het eczeem. Katoen is ideaal.
Waspoeders en wasverzachter staan ook vaak op het beklaagdenbankje.
Van wasverzachter is geweten dat het door het minder ruw te maken van kledij, juist eczeem gaat verbeteren.
Het gebruik van “speciale” waspoeders draagt niet echt bij tot het bestrijden van eczeem.
Al deze factoren komen samen en veroorzaken vervolgens het eczeem , dat meestal in up en downs verloopt, waarbij helaas niet altijd duidelijk is wat het eczeem nu precies verergert. Meestal is er wel een verslechtering in de wintermaanden. Men dient dan ook goed te beseffen dat atopisch eczeem een chronische aandoening is dat niet door een bezoekje aan een arts definitief opgelost is.
Wel is het zo dat de meeste kinderen stilaan uit hun eczeem zullen groeien. Bij een aantal kinderen gebeurt dit snel , bij een aantal traag (meerdere jaren) en af en toe blijft iemand ook na de puberteit en als volwassene last hebben.
Kinderen met eczeem hebben een grotere kans om astma en hooikoorts te ontwikkelen omdat het in feite om gelijkaardige aandoeningen gaat (overgevoelig op huid is eczeem, overgevoelig op slijmvliezen is hooikoorts en overgevoelig op de luchtwegen is astma) (the atopic march).
Het is nu zo, zoals verkeerdelijk gedacht, dat omdat men het eczeem wegdoet men daarom juist astma of hooikoorts zal krijgen. Eerder integendeel omdat men het eczeem onvoldoende behandelt dat er astma of hooikoorts zal ontstaan. Daarom is men er tegenwoordig voorstander van om het eczeem zo snel en zo efficiënt mogelijk te behandelen om juist het risico op astma en hooikoorts te beperken.
De behandeling van eczeem valt uiteen in 2 groepen.
Enerzijds oorzakelijk.
D.w.z. is er een allergie dan dient hier rekening mee gehouden te worden. Hierbij dient nogmaals opgemerkt te worden dat het vinden een allergeen niet inhoudt dat het probleem 100% zeker opgelost is.
Hydrateren van de huid blijft de hoeksteen van de behandeling aangezien een te droge huid aan de basis ligt van de hele eczeemproblematiek.
Hydrateren dient dagelijks (minstens 1 maal per dag te gebeuren) en kan met eender welke hydraterende crème.
Daarnaast dienen alle factoren die de huid kunnen uitdrogen zoveel mogelijk vermeden te worden (te veel en te lang in bad, te veel en te langdurig gebruik van badschuim, ontvettende zepen). Daarom wordt meestal het gebruik van badolie of doucheolie aangeraden.
Overmatig zweten, irriterende kledij (bv wol) dienen ook in de mate van het mogelijke vermeden te worden .het dragen van katoen wordt aangeraden.
Ondanks het feit dat patiënten (of hun ouders) veel moeite doen om dit allemaal zo goed mogelijk te doen is het optreden van opstoten helaas vaak niet te vermijden.
Een chronisch verloop met opstoten is nu één maal het klassieke verhaal van een atopisch eczeem.
Het is belangrijk deze opstoten zo snel mogelijk onderdrukt te krijgen. Klassiek gebruikt met cortisone zalf waarmee meestal snel verbetering ontstaat. Tegenwoordig bestaan er ook eczeemzalven zonder cortisone (elidel, protopic) die echter niet voorgeschreven mogen worden aan kinderen onder de 2 jaar .
Vaak bestaat er enige weerstand tegen het gebruik van cortisone zalf omdat men schrik heeft dat de cortisone inwendige effecten zou hebben en omdat de huid er erg zou onder lijden.
Kookboek voor mensen met een voedingsallergie
Stichting voor de preventie van allergie
Lannoo ISBN9020958100
Koken zonder eieren of melk
Bart de baere
De eenhoorn ISBN 905838 1633
Levenslijn kookboek
Piet huysentruyt